У Міністэрстве абароны Расіі заявілі, што на Данецкім напрамку вядуць баі ў раёне Аўдзееўкі і ў кірунку Мар'інкі. Ва ўкраінскім Генштабе заявілі, што ўсе расійскія атакі ў кірунку Мар'інкі былі адбітыя. У амерыканскім Інстытуце па вывучэнні вайны лічаць, што кадыраўцы, якія замянілі ПВК Вагнера, наўрад ці здольныя правесці адначасова некалькі буйных наступальных аперацый.
Расказваем пра галоўнае са зводак штабоў і высноваў экспертаў на 463-і дзень вайны ва Украіне.
Генштаб УСУ: Адбілі больш за 20 атак праціўніка
За мінулыя суткі расійскія войскі нанеслі тры ракетныя і 29 авіяцыйных удараў, правялі 49 абстрэлаў з рэактыўных сістэм залпавага агню па пазіцыях УСУ і населеных пунктах. На жаль, ёсць пацярпелыя сярод цывільнага насельніцтва, пашкоджаныя жылыя дамы, іншая інфраструктура, паведамляе Генштаб УСУ ў ранішняй зводцы.
— Расійскія войскі працягваюць засяроджваць асноўныя намаганні на спробах поўнай акупацыі Луганскай і Данецкай абласцей. За мінулыя суткі падраздзяленні Сіл абароны адбілі тут 21 атаку праціўніка.
— На Северскім і Слабажанскім напрамках за мінулыя суткі РФ нанесла авіяцыйны ўдар у раёне Плецянёўкі Харкаўскай вобласці, з мінамётаў і артылерыі абстраляла 30 населеных пунктаў Чарнігаўскай, Сумскай абласцей і на Харкаўшчыне.
— На Купянскім напрамку расійскія войскі вялі беспаспяховыя наступальныя дзеянні на захад ад Масютоўкі Харкаўскай вобласці і ў кірунках Навасёлаўскага і Стальмахоўкі Луганскай вобласці. Нанеслі авіяўдары ў раёнах двух населеных пунктаў на Харкаўшчыне. З артылерыі і мінамётаў абстралялі восем населеных пунктаў Харкаўскай і Луганскай абласцей.
— На Ліманскім напрамку расійскія сілы вялі наступальныя дзеянні на поўдзень ад Белагораўкі, поспеху не мелі. Нанеслі авіяўдары ў раёнах Цярноў і Северска Данецкай вобласці. Артылерыйскім абстрэлам падвергліся пяць населеных пунктаў на Данеччыне і Луганшчыне.
— На Бахмуцкім напрамку беспаспяховыя наступальныя дзеянні расійскія войскі вялі ў кірунках Арэхава-Васільеўкі і Белай Гары. Ад артылерыйскіх абстрэлаў расіян пацярпелі 12 населеных пунктаў Данецкай вобласці.
— На Аўдзееўскім напрамку расіяне наступальных дзеянняў не праводзілі. Нанеслі авіяцыйны ўдар у раёне Аўдзееўкі. З артылерыі абстралялі дзевяць населеных пунктаў Данецкай вобласці.
— На Мар'інскім напрамку УСУ адбілі ўсе атакі праціўніка ў раёне горада Мар'інка. Тамсама праціўнік нанёс авіяцыйны ўдар. Артылерыйскім абстрэлам падвергліся дзевяць населеных пунктаў Данецкай вобласці.
— На Шахцёрскім напрамку праціўнік нанёс авіяцыйныя ўдары ў раёне Вуглядара і Прачыстаўкі. Абстраляў сем населеных пунктаў.
— На Запарожскім і Херсонскім напрамках расійскія войскі працягваюць весці абарончыя дзеянні. Абстралялі 23 населеныя пункты Данецкай, Запарожскай і Херсонскай абласцей, а таксама горад Херсон.
— Авіяцыя Сіл абароны нанесла 15 удараў па раёнах канцэнтрацыі асабовага складу і ваеннай тэхнікі праціўніка, з іх два — па зенітна-ракетных комплексах.
— Знішчаныя пяць расійскіх разведвальных БПЛА.
— Падраздзяленні ракетных войскаў і артылерыі за суткі пабілі пункт кіравання, артылерыйскае падраздзяленне на агнявой пазіцыі, два склады боепрыпасаў і дзве станцыі радыёэлектроннай барацьбы.
У Генштабе заяўляюць, што расійскія войскі працягваюць ператвараць захоплены Энергадар Запарожскай вобласці ў вайскова-лагістычную базу. Так, завод «Нестандартнага абсталявання і трубаправодаў» выкарыстоўваецца захопнікамі для рамонту ваеннай тэхнікі, а завод «Спецыяльных канструкцый» і «Домабудаўнічы камбінат» яны ператварылі ў склад ваеннай тэхнікі, зброі і боепрыпасаў.
Мінабароны Расіі: Збілі самалёт Су-25 Паветраных сіл Украіны
У Міністэрстве абароны Расіі заявілі, што ў раёнах населеных пунктаў Северск Данецкай вобласці і Горкае Запарожскай вобласці пабітыя камандна-назіральныя пункты падраздзяленняў 81-й аэрамабільнай брыгады УСУ і 108-й брыгады тэрытарыяльнай абароны.
— На Купянскім напрамку ўдарамі авіяцыі і агнём артылерыі Заходняй групоўкі войскаў пабітыя падраздзяленні УСУ ў раёнах населеных пунктаў Цімкаўка, Бераставое Харкаўскай вобласці і Стальмахоўка Луганскай вобласці. У раёнах населеных пунктаў Сінькоўка, Кіслоўка Харкаўскай вобласці і Розаўка Луганскай вобласці спыненыя дзеянні трох украінскіх дыверсійна-разведвальных груп. За суткі знішчаныя да 45 украінскіх вайскоўцаў, тры аўтамабілі, самаходная артылерыйская ўстаноўка «Акацыя», а таксама гаўбіца Д-20.
— На Чырвона-Ліманскім напрамку авіяцыяй, артылерыяй і цяжкімі агнямётнымі сістэмамі групоўкі войскаў «Цэнтр» нанесенае паражэнне падраздзяленням УСУ ў раёнах населеных пунктаў Кармазінаўка, Чырвоная Дзіброва Луганскай вобласці і Грыгораўка Данецкай вобласці. У раёне населенага пункта Крамянная Луганскай вобласці спыненыя дзеянні ўкраінскай дыверсійна-разведвальнай групы. Страты УСУ за суткі склалі да 80 вайскоўцаў, два пікапы, самаходная артылерыйская ўстаноўка «Гваздзік» і гаўбіца Д-20.
Акрамя таго, у раёне населенага пункта Серабранка Данецкай вобласці знішчаны склад боепрыпасаў 125-й брыгады тэрытарыяльнай абароны.
— На Данецкім напрамку падраздзяленні 1-га армейскага корпуса вядуць баі ў раёне Аўдзееўкі Данецкай вобласці. Штурмавыя атрады 5-й мотастралковай брыгады і атрада спецыяльнага прызначэння «Ахмат» працягваюць наступальныя дзеянні на Мар'інскім тактычным напрамку. Авіяцыяй, агнём артылерыі Паўднёвай групоўкі войскаў нанесенае паражэнне жывой сіле і тэхніцы УСУ ў раёнах населеных пунктаў Георгіеўка, Ластачкіна і Тоненькае Данецкай вобласці.
За суткі на Данецкім напрамку знішчаныя да 395 украінскіх вайскоўцаў, адзін танк, дзве баявыя машыны пяхоты, тры пікапы, а таксама дзве гаўбіцы Д-30. У раёне населенага пункта Удачнае Данецкай вобласці знішчаны склад боепрыпасаў УСУ.
— На Паўднёва-Данецкім і Запарожскім напрамках ударамі авіяцыі і агнём артылерыі групоўкі войскаў «Усход» нанесенае паражэнне падраздзяленням УСУ ў раёнах населеных пунктаў Вадзяное, Паўлаўка Данецкай вобласці, Малая Такмачка і Шчарбакі Запарожскай вобласці. За суткі на гэтых напрамках знішчаныя да 120 украінскіх вайскоўцаў, два аўтамабілі, а таксама гаўбіца «Мста-Б».
— На Херсонскім напрамку ў выніку агнявога паражэння за суткі знішчаныя да 20 украінскіх вайскоўцаў, два пікапы, баявая машына РСЗА «Град», а таксама гаўбіца Д-30.
Усяго за суткі, паводле МА РФ, пабітыя 103 артылерыйскія падраздзяленні на агнявых пазіцыях, жывая сіла і ваенная тэхніка УСУ ў 149 раёнах. Сродкамі СПА ў раёне населенага пункта Новаандрэеўка Запарожскай вобласці збіты самалёт Су-25 Паветраных сіл Украіны. Перахопленыя 16 рэактыўных снарадаў сістэм залпавага агню HIMARS, «Ураган» і «Вольха», знішчаныя 17 беспілотных лётных апаратаў.
Інстытут па вывучэнні вайны: Пуцін вяртае на фронт кадыраўцаў
Пасля выхаду сіл ПВК Вагнера з Бахмута расійскае вайсковае камандаванне, імаверна, аддало загад чачэнскім падраздзяленням пачаць наступальныя аперацыі ва Украіне. Пра гэта гаворыцца ў свежай справаздачы амерыканскага Інстытута па вывучэнні вайны (ISW). Кадыраў заявіў 31 траўня, што чачэнскія сілы атрымалі новы загад і ўзялі на сябе адказнасць за лінію фронту ў Данецкай вобласці. Ён дадаў, што чачэнскі атрад спецыяльнага прызначэння «Ахмат» і полк спецыяльнага прызначэння «Поўнач-Ахмат» перакінутыя на Мар'інскі напрамак на паўднёвы захад ад Данецка. Са словаў Кадырава, расійскае вайсковае камандаванне таксама загадала Расгвардыі і «Ахмату» пачынаць наступальныя дзеянні ўздоўж лініі фронту ў Запарожскай і Херсонскай абласцях. Кіраўнік Чачні таксама сцвярджае, што наступальныя дзеянні падраздзяленняў «Ахмат» пачаліся да таго, як украінскія войскі перайшлі ў контрнаступленне. На момант напісання гэтага артыкула ISW не выявіў прыкметаў чачэнскіх наступальных аперацый у Запарожжы або Херсоне.
Эксперты адзначаюць, што кадыраўцы вяртаюцца да ўдзелу ў высокаінтэнсіўных баявых дзеяннях пасля амаль гадавога перапынку. Пасля ўдзелу ў баях за Марыупаль, Севераданецк і Лісічанск яны дзейнічалі ў тыле, за выключэннем некаторых наступальных дзеянняў у раёне Белагораўкі Луганскай вобласці. ISW таксама назіраў, як сілы Кадырава былі задзейнічаныя ў якасці паліцэйскіх у тыле на поўдні Украіны і праводзілі лакальныя баявыя разведвальныя аперацыі ў Запарожскай вобласці. Кадыраў заяўляў, што па стане на 8 траўня ў Чачні знаходзілася 3300 вайскоўцаў палка «Поўнач-Ахмат», і, паводле ацэнкі экспертаў, кіраўнік Чачні, магчыма, эканоміў сілы сваіх падраздзяленняў, а не адпраўляў іх на перадавую.
Крэмль, магчыма, спрабуе зноў прадставіць кадыраўцаў у якасці галоўнай наступальнай сілы пасля таго, як сілы ПВК Вагнера адышлі з лініі фронту. ISW раней заяўляў, што прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін спрабаваў націснуць на Кадырава, каб той павялічыў ролю чачэнскіх баевікоў у баявых дзеяннях. Згадка Мінабароны Расіі дзеянняў «Ахмата» на Мар'інскім напрамку за дзень да абвяшчэння ПВК Вагнера даты вываду сваіх сіл з Бахмута сведчыць пра тое, што Пуцін, магчыма, змусіў Кадырава ўзяць на сябе наступальную ролю ў вайне, заўважаюць аналітыкі. Крэмль можа ўспрымаць чачэнскія падраздзяленні як ударную сілу, якая можа аднавіць здольнасць Расіі весці адначасовыя наступальныя дзеянні на некалькіх напрамках. Калі заявы Кадырава пра тое, што ў яго ва Украіне 7000 вайскоўцаў, блізкія да рэчаіснасці, яго сілы не змогуць паспяхова правесці некалькі буйных наступальных аперацый, лічаць эксперты.
Крэмль таксама, магчыма, спрабуе сапсаваць адносіны паміж Кадыравым і Прыгожыным і прадэманстраваць федэральную ўладу над чачэнскімі сіламі. Як нагадваюць у Інстытуце, Кадыраў удзельнічаў у спробе Прыгожына шантажаваць Мінабароны Расіі і змусіць яго выдзеліць ПВК дадатковыя снарады. Кадыраў заявіў 6 траўня, што ягоныя сілы зменяць сілы «Вагнера», і нават наўпрост папрасіў Пуціна дазволіць перакінуць чачэнскія сілы з іншых напрамкаў у Бахмут. Пуцін мог успрыняць паводзіны Кадырава як пагрозу свайму аўтарытэту і кантролю, — асабліва ўлічваючы тое, што Кадыраў і Прыгожын правялі паспяховую сумесную інфармацыйную кампанію ў пачатку кастрычніка 2022 года, каб спрыяць зменам у вайсковым камандаванні Расіі. Пуцін ці расійскае вайсковае камандаванне, магчыма, загадалі Кадыраву павялічыць прысутнасць сваіх падраздзяленняў на полі бою ў адплату за спробу шантажу.
Рэакцыя Крамля на нядаўнія напады на Расію, імаверна, застаецца недастатковай, каб задаволіць імкненне расійскай ультранацыяналістычнай інфармацыйнай прасторы да эскалацыі вайны. Губернатар Белгародскай вобласці Вячаслаў Гладкоў 29 траўня заклікаў расійскія войскі захапіць Харкаў і Харкаўскую вобласць, каб стварыць заслону паміж Белгародскай вобласцю і Украінай. Пазней ён абвясціў пра эвакуацыю дзяцей з памежных раёнаў Шабекінскага і Грайваранскага раёнаў у сувязі з «пагаршэннем» сітуацыі на мяжы. Прэс-сакратар Крамля Дзмітрый Пяскоў адмовіўся каментаваць гэтыя заявы Гладкова, чым выклікаў пэўны гнеў у расійскай інфармацыйнай прасторы. Эвакуацыя і каментары Пяскова ў значнай ступені карэлююць з нежаданнем і няздольнасцю Пуціна да сур’ёзнай эскалацыі вайны без поўнамаштабнай агульнай і эканамічнай мабілізацыі, як раней ацэньваў ISW.
На што яшчэ звярнулі ўвагу эксперты:
- расійскія войскі нанеслі наземныя ўдары на паўночны захад ад Сватава і на поўдзень ад Крамянной;
- расійскія сілы правялі абмежаваныя наземныя атакі вакол Бахмута і ўздоўж лініі Аўдзееўка — Данецк;
- расійскія сілы працягваюць канцэнтравацца на поўдні Украіны;
- мяркуючы з усяго, Дзярждума Расіі разглядае магчымасці легалізацыі прызыву на вайсковую службу расійскіх мужчын, якія знаходзяцца або раней знаходзіліся ў зняволенні;
- упаўнаважаны Вярхоўнай рады Украіны па правах чалавека Дзмітрый Лубінец заявіў, што ва Украіны ёсць новы спосаб рэпатрыяцыі ўкраінскіх дзяцей, вывезеных у Расію.