«Мне захацелася і пазавальваць п****аў — чаму я мушу сабе ў гэтым адмаўляць?» Вялікае інтэрв'ю з беларускай з роты Сахашчыка

13 лiпеня 2023 у 1689264840
«Зеркало»

Даша жартуе, што зрабіла на фронце «гурток палітычнай адукацыі». Ёй дагэтуль сустракаюцца ўкраінцы-вайскоўцы, якія не чулі пра беларусаў, што змагаюцца супраць Расіі. Усім ім яна расказвае пра сітуацыю ў нашай краіне да і пасля пратэстаў. У размове ў дзяўчыны разам з беларускімі цяпер праскокваюць украінскія словы - у суседнюю краіну яна з'ехала яшчэ ў сакавіку 2022-га. Даша - гэта пазыўны 23-гадовай мінчанкі, якая служыць у беларускай 1-й асобнай дэсантна-штурмавой роце пад камандаваннем Валерыя Сахашчыка і вымушана хавае сваё сапраўднае імя. Пра падраздзяленне вядома мала - прадстаўнік Кабінета толькі нядаўна абвясціў пра яго існаванне ў складзе УСУ. «Люстэрка» паразмаўляла з дзяўчынай пра службу, мужчын і жанчын на вайне, сілавы сцэнар і сваркі паміж добраахвотнікамі.

«Ужо калі прашарыла, што і як на гэтай вайне, захацелася і п****аў пазавальваць»

- Дзе вы цяпер знаходзіцеся?

- Мы ўвесь час у зоне баявых дзеянняў і, калі трэба, выязджаем на задачы. Жывём за 15 хвілін ад Мар'інкі (горад у Данецкай вобласці. - Заўв. рэд.). Вёска Грыгор'еўка, якая блізка да яе, разбітая абсалютна, ніводнага дамка жывога не засталося. У нас лепей, але п***ры вельмі любяць скіраваць «грады» ў наш бок. Не менавіта па нас - па нейкіх «стратэгічна важных аб'ектах», на іх думку. Напрыклад, па хаце дзядулі, у якой нічога няма.

- Як часта і што прылятае менавіта па вас?

- У асноўным «грады» і «півоні» ляцяць («Півоня» - магутная самаходная гармата. - Заўв. рэд.). У нас яшчэ, дзякуй богу, не трапілі ні разу, але блізка па квадраце было. Да дома, дзе мы жывём, танкі проста не дастануць. У Мар'інцы яны працуюць перыядычна. Там ёсць яшчэ «пцюры» (процітанкавыя кіравальныя ракеты. - Заўв. рэд.). У гэтым плане там цяжкая сітуацыя: у іх шмат чаго, і самае важнае - чалавечы рэсурс, які не баіцца аддаць свае жыцці на штурме. Па-дурному. Іх штурмы не заканчваюцца поспехам у асноўным. Расія, як звычайна, душыць масавасцю.

- Колькі часу вы ўжо на вайне?

- Я прыехала 13 сакавіка 2022-га, праходзіла навучанне ў палку Каліноўскага як парамедык. Яно вельмі зацягнулася - аж на два месяцы. Адтуль пайшла ў добраахвотніцкія батальёны. Была ў Другім інтэрнацыянальным легіёне - проста там паваяваць не далі. Сумарна на вайне недзе паўгода будзе: пасля навучання тры месяцы знаходзілася на фронце, потым быў перапынак у Варшаве, і з сакавіка 2023-га - ужо чыста праца. Спачатку я была гранатамётчыкам. Але ў мяне ў паяснічным аддзеле грыжа, таму ў сакавіку, калі прыйшла ў штурмавую роту, давялося вярнуцца ў медыцынскую эвакуацыю, каб не падстаўляць асабовы склад і паспяховасць выканання аперацый.

- Жанчына-гранатамётчык гучыць грозна.

- Насамрэч гэта такая спакойная праца, як на мяне, бо ты не на першай лініі. Твая зброя дастае далей, чым стралковая, і ты стаіш ззаду. Праца была класная, проста цяжкая. У мяне быў Mk 19 (Mark 19 - амерыканскі аўтаматычны станковы гранатамёт. - Заўв. рэд.). У яго «галава» важыць 30 кг, а трыножка - 20, боекамплект - колькі возьмеш, але таксама прыстойна. У нас у падраздзяленні сэксізму няма - Даша ўзяла гэты гранатамёт і пайшла наперад. Праз гэта і атрымала грыжу, але так склалася няўдала: я ўпала, гранатамёт - на мяне. А так там самае галоўнае было - дайсці да пазіцыі, выставіцца і акапацца. У гэтым праблем наогул не бачу: я ж не адна ў разліку. Максімум мы ішлі кіламетраў сем, напэўна.

Я выдатна разумею, што фізічна не горшая за многіх байцоў і гэтыя калёсы дакладна вывезу. І вывозіла. Але ты ж не проста ідзеш полем, дзе ўсё выдатна, - там яшчэ і прылятае: міны, той жа АГС (снарады савецкага аўтаматычнага гранатамёта. - Заўв. рэд.). Ідзеш, чуеш: свішча. Гучна - кладзіся. Нягучна - ідзі далей. З ВОГамі цяжэй (граната, якой страляюць з падствольнага гранатамёта. - Заўв. рэд.) - іх складана пачуць. Там ужо гуляеш у рулетачку: пашанцуе - не пашанцуе.

У тую ж Мар'інку выхад і ўваход - самае цяжкае, што можна толькі прыдумаць, бо там у п***раў шмат абсталявання, яны ўсё бачаць, разумеюць. На іншых дзялянках, бывае, нават няма дронаў і цеплавізараў. Ці яны не ўмеюць імі карыстацца - мы яшчэ не зразумелі гэтага прыколу.

Але ўсюды небяспечна, бо міны. Мы пра сваіх таксама не заўсёды ведаем. Сапёр - такі чалавек, які можа паставіць міну і памерці, і яна застанецца ў сакрэце, бо ніхто яе не адзначыў.

- Раскажыце пра сябе: адкуль вы, чым займаліся да вайны?

- Я з Мінска. Мне 23 гады. Ужо другі дзень нараджэння сустракаю ў Данецкай вобласці. Усё жыццё вучылася і працавала на нейкай дурной працы кшталту кухара - што можна было б сумясціць з навучаннем. Спачатку на інжынера вучылася, але зразумела, што гэта не маё, кінула. Потым у свядомым узросце паступіла на медыцыну, адвучылася год, і, на жаль, пачалася вайна. Я вырашыла быць не назіральнікам, а ўдзельнікам якіх-небудзь этапаў дапамогі Украіне. І я з'ехала, недавучыўшыся.

Цяпер падалася на праграму Каліноўскага і чакаю адказу. У мяне будзе год курсаў польскай. Спадзяюся, што паньства польскае зразумее становішча і ўсё будзе дыстанцыйна. Не - буду выкручвацца, да апошняга буду з пацанамі, дапамагаць даводзіць усё да розуму ў роце, бо гэта навастворанае падраздзяленне, якое будзе пашырацца ў будучыні, а больш галоваў - больш праблем. Таму цяпер і паперкамі займаюся, каб тым, хто прыйдзе на месца мяне (а я начальнік медслужбы і рана ці позна адыду), было зручна і зразумела працаваць.

- Атрымліваецца, вы кінулі вучыцца і з'ехалі на вайну?

- Так, я выехала ў Варшаву, там адразу пайшла ў «Беларускі дом», а потым паехала ў полк Каліноўскага. Дзяўчат там не вельмі чакалі, але я была настойлівая, узяла тым, што ўмела карыстацца зброяй і былі асновы па медыцыне. Плюс дапамог мой характар, патрыятызм - гэта я пачула ад хлопцаў, што праводзілі са мной сумоўе.

Спачатку была ў медыцыне - гэта наогул не абмяркоўвалася. Чаму так, я нават не пытала. Радавалася, што мяне ў прынцыпе ўзялі, бо была гатовая дапамагаць у любой меры - нават стаяць гатаваць. Адразу было цяжка: зіма, гэтыя вучэнні, ФІЗА, тактыка, сапёрная справа. Усё на дварэ. Ты вечна хварэеш, вечна нешта баліць. Я не разлічвала, што мне будзе так цяжка, бо ўсё жыццё ў спорце, у нармальнай фізічнай форме. Я пераацэньвала сябе, шчыра скажу, але дарогі назад не было. Гэта быў выклік самой сабе, і я яго вывезла.

- Як вы трапілі ў гранатамётчыкі?

- Ужо калі прашарыла, што і як працуе на гэтай вайне, мне захацелася і пазавальваць п****аў хоць неяк. І чаму я мушу сабе ў гэтым адмаўляць, калі я лёгка вучуся, у мяне ўсё атрымліваецца? Вырашыла сабе дазволіць такую раскошу, але яе мне дазволілі толькі ўкраінскія пацаны - яны прасцейшыя ў гэтым плане.

Я пачала мяняць украінскія дабрабаты. Мясцовыя - меншыя сэксісты, шчыра скажу. Яны паказвалі мне ўзбраенне, я ўсё зразумела і кажу: давайце паедзем на палігон - паехалі пастралялі. Потым: «А давайце я выйду з вамі». Яны ў шоку трохі: «Давай!» Я паказваю добрыя вынікі, ну і ўсё: «Без пытань, будзеш ездзіць з намі далей». Усім узбраеннем, якое было ў нас, мяне навучылі карыстацца, за што ім вялікі дзякуй, бо цяпер у неадкладных сітуацыях мы можам дзейнічаць. Той жа ДШК (савецкі станковы буйнакаліберны гранатамёт. - Заўв. рэд.) у нас ёсць, і карыстацца ім умею толькі я.

«Сахашчык - добры мужык, моцна дапамагае нам у матэрыяльным плане»

- Калі вы ішлі ў беларускую штурмавую роту, ведалі, што яе стварыў Валерый Сахашчык, які працуе ў Пераходным кабінеце?

- Кабінета тут ніякага няма. Але як толькі мы сюды прыехалі, быў такі матыўчык, але ўсё гэта мы адразу спынілі. Ніякіх кабінетаў. Мы ж усе разумеем, што ва ўсіх добраахвотніцкіх аб'яднаннях гэтая палітычная паднаготная памалу будзе, але мы супраць гэтага. Ніякай палітыкі - толькі вайна, толькі падрыхтоўка да вызвалення Беларусі. Мы да канца будзем прытрымлівацца гэтага.

Створаная і дзякуй. Але пры гэтым ні ў які кабінет хадзіць не будзем, ніякага ўплыву ён на нас не робіць. Сцвярджаю на 100%. Я ведала, што тут ёсць Валерый Сахашчык. Я не вывучала яго бэкграўнд, але як на мяне - ну, звычайны чалавек, нічога звышнатуральнага ў ім няма, мне і маім знаёмым нічога кепскага не зрабіў. Таму мне няма адкуль браць інфармацыю, чаму да яго дрэнна ставяцца. Добры мужык, моцна нам дапамагае ў матэрыяльным плане - то-бок забяспечанне і іншае. Мне ўсяго хапае. Тут усё, чаго ў цябе няма, дадуць. Пра медыцыну я сама клапачуся: знаходжу валанцёраў, кручуся, выбіваю. Усе мае байцы ўкамплектаваны і яшчэ, умоўна, дваццаць я на 100% магу ўкамплектаваць дакладна.

- Забяспечаннем медгрупы вам трэба самой займацца?

- Тлумачу. Чалавека, які нічога не разумее ў медыцыне, я не буду да яе дапускаць. Навошта мне гэты склад бінтоў, калі я магу ў волонтерів папрасіць нешта больш патрэбнае?! Таму я адразу сказала, што буду займацца сама. Упэўненая, калі б не праявіла ініцыятыву, гэта ўсё б таксама было. Нельга на аднаго чалавека скідваць усе абавязкі. Ён [Сахашчык] і так шмат зрабіў, вялікі малайчына, шмат чаго выбіў: і дроны, і пятае-дзясятае. Бо мы калектыўна, скажам, павінныя дапамагаць адно аднаму і быць усе маленькімі гвынтыкамы аднаго механізму.

- Валерый Сахашчык не кажа пра колькасць байцоў у роце. Можа, вы можаце назваць нейкі дыяпазон ад і да, колькі людзей?

- Не, не магу. Мы дамовіліся гэта не распаўсюджваць. Усё ж буду прытрымлівацца таго самага.

- Раскажыце ў агульных рысах пра людзей - з якіх яны сфераў, якога ўзросту?

- О, у нас прамежак цікавы: 18−40 гадоў. Абсалютна ўсе розныя, з поўнамаштабкі, з розным досведам з розных ділянок фронту. Усе дапаўняюць адно аднаго ведамі. Усе задачы былі выкананыя добра - гэта казаў украінскі бок. Па прафесіях - ёсць інжынеры, праграмісты, кухары, чаго толькі не знойдзеце.

«Ёсць у Лукашэнкі мітусня наконт беларусаў, якія навучыліся ваяваць. Але калі мы пару разоў п**ды не дамо, ніхто нас баяцца не будзе»

- Чаму беларускія падраздзяленні ва Украіне паміж сабой канфліктуюць?

- Разумееце, я камунікую з некаторымі байцамі палка Каліноўскага, «Тэрору», пра «Атам», шчыра кажучы, упершыню пачула днямі, таму ноў комент. І што я вам скажу: тут ідзе няўзгодненасць на ўзроўні начальства. Я разумею, чаму не хоча ісці ПКК на кантакт - таму што глыбока пасаджаная карона. Пра «Тэрор» -без паняцця, ці звязваўся з імі хтосьці, ці спрабаваў неяк дамовіцца супрацоўнічаць. А паміж сабой у байцоў ёсць камунікацыя.

Я таксама за тое, каб байцы ў беларускіх падраздзяленнях размаўлялі, каб, прабачце, раптам што - мы калектыўна сабраліся і пайшлі выконваць нашую мэту нумар два пасля вызвалення Украіны. Але камусьці трэба дзесьці прагнуцца, камусьці - націснуць, усё гэта - перамовы, справа не майго розуму.

- Вы паўтара года не былі дома. Калі ішлі рэйды РДК у Белгародскую вобласць, вам не хацелася гэтак жа заехаць у Беларусь?

- Вядома, хацелася! Калі Прыгожын паперся, мы ўжо думалі, што ўсё: дойдзе да Масквы - дакладна можна стартаваць. На такім падрыве былі: «Трэба ў Беларусь, трэба ў Беларусь!» Але не, не здарылася. Хоць я ў Беларусі найбліжэйшыя гадоў дзесяць жыць не буду: у мяне вучоба. Але гэта мая радзіма, я нідзе не адчуваю сябе дома. Мне мой раён сніцца. Дадому заўсёды хочацца, туды трэба. Колькі яшчэ ў нас там будзе працы ўсякай цікавай па знішчэнні расійскай агентуры і іншых га****аў расійскіх, якія нашую дзяржаву спрабуюць падмяць усе гэтыя гады. Вядома, іх трэба ўсіх выганяць - гэта ж нашая тэрыторыя.

- Як вы і вашая рота гледзіце на сілавы сцэнар вызвалення Беларусі? Той жа Валерый Сахашчык нядаўна казаў, што трэба разабрацца «без грамадзянскай вайны, вызваленчых паходаў якой бы ні было арміі і без кровапраліцця».

- Маё асабістае меркаванне, як і меркаванне большасці, - гэта ўжо не атрымалася. Мы ж паглядзелі. Так, ёсць у Лукашэнкі мітусня, боязь наконт палка Каліноўскага, наогул усіх беларусаў, якія навучыліся ваяваць. Але ніхто завочна нас баяцца не будзе. То-бок калі мы пару разоў п**ды не дамо, ніхто нас баяцца не будзе і ніякага мірнага рішення не будзе. Я думаю, што мяне падтрымае большасць байцоў, у тым ліку і Беларускага добраахвотніцкага корпуса, ПКК. Гэта, прабачце, тыя ж п****ы, з якімі мы ваюем цяпер. Ну што з імі вырашаць?!

- У вас былі нейкія абмеркаванні гэтага пытання і рознагалоссі з Сахашчыкам, які падраздзяленне стварыў?

- Мы з ім асабліва гэта не абмяркоўвалі - больш працоўных момантаў, якія трэба прагаварыць. Рознагалоссі - гэта норма. Але як вырашыць большасць, так і будзе. Я кажу нават не пра нас. Мы ж разумеем, што калі мы ідзём [у Беларусь], то мы ідзём усе разам з беларускімі падраздзяленнямі, знаходзім нейкі кансэнсус і працуем як вялікі механізм. І там ужо як вырашаць большасцю. Адзін нічога не вырашае.

«Усе людзі тут разумеюць, куды прыйшлі. І, прабачце, калі яны дзесьці памруць, згніюць, і пра гэта ніхто не даведаецца»

- Вы можаце расказаць пра буйныя аперацыі, у якіх удзельнічала рота?

- Мы ваюем на Данецкім напрамку. Наогул нічога цяпер не магу расказаць. Як толькі ўкраінскі бок вырашыць гэта апублікаваць, тады і мы пастараемся чым-небудзь пахваліцца.

- Вам не крыўдна, што пра вас так мала інфармацыі, ніхто не ведае, што карыснага вы зрабілі? Беларусам важна ведаць, што ў вызваленні Херсона ўдзельнічаў «Тэрор», напрыклад.

- Мы ўжо займаемся медыяслужбай і абавязкова яе ўвядзём. Проста мы не бяром людзей, якія не будуць ваяваць. У нас усе ваююць, я**шаць, нават старшына. Яшчэ праблема: відэа мы не можам апублікаваць з меркаванняў бяспеку. Як толькі нам дадуць дабро, мы ўсё зробім.

Усе людзі тут разумеюць, куды прыйшлі. І, прабачце, калі яны дзесьці памруць, згніюць, і пра гэта ніхто не даведаецца (а такія асцярогі ёсць). Гэта таксама ўсе выдатна разумеюць. Але прызнання мы не чакаем. Правядзём класную аперацыю, дазволяць нам гэта расказаць - раскажам. Не - не раскажам. Я разумею, што медыяслужба - гэта важна для рэкрутынгу, забяспечання, але бяспека найважнейшая.

- Вы згадвалі Мар'інку - вам даводзілася заходзіць у горад?

- Я пад'язджала на эвакуацыю туды, куды пад'язджаць нельга, - нас магло вельмі моцна «запцюрыць» (трапіць снарадамі ПТУР. - Заўв. рэд.). Але сітуацыя была патавая, трэба было забіраць «двухсотага» ўкраінца. Але Мар'інку я бачыла. Груба кажучы, дзве хвіліны - і я там. Але не заходзіла ў горад. Тлумачу чаму: у свой час шмат медыкаў страцілі, гэта моцна адчулі, і цяпер іх вельмі берагуць, песцяць і галубяць. Я колькі ні рвалася на тую Мар'інку папрацаваць, мяне не пускаюць (смяецца). Але я разумею. Я не адзіны медык у роце, але я адна, хто ведае за ўсё, і, калі мяне страцяць, будзе дуже цяжка.

- У роце ёсць страты?

- Параненыя ёсць. стратаў, дзякуй богу, пакуль няма. Сабраўся вельмі пісьменны кантынгент, які ваяваў і разумее, як працаваць на баявых завданнях. Хто як бы ні ставіўся да гэтых людзей, але, я лічу, гэта вельмі пісьменныя хлопцы.

- Раскажыце, што самае жорсткае вам давялося перажыць.

- Гэта было не на пасадзе гранатамётчыка. Разумееце, там, калі ідзеш на пазіцыю, ведаеш, чаго чакаць, што могуць крыць, можа прэсаваць «птушка» (можа сачыць дрон. - Заўв. рэд.) і па вас пачне працаваць тое і гэтае. Я ведаю, куды іду, ведаю гэтыя гукі, Што рабіць, калі іх пачую. Для мяне гэта самае спакойнае, скажам. Самае жорсткае - калі ты ідзеш у якую-небудзь разведку. Як працуюць дабрабаты, асабліва маленькія, і чаму мяне яны захапляюць, асабліва маленькія? Там хлопцы - рэальна і кулямётчыкі, і гранатамётчыкі, і дроншчыкі, і разведка, і ДРГ. Пацаны рэальна дзвіжуюць. Але для гэтага, вядома, шмат чаго вывучаць трэба.

Я хадзіла ў такой групе разведкі. Ненавіджу вось гэтыя расцяжачкі. Гэта ўсё вельмі страшна, асабліва ноччу. А разведка калі ідзе? Калі месяца няма. Гэта поўная цемра. Ты ідзеш з прыборам начнога бачання, ідзеш павольна, ты повзеш, дзе трэба. Стромна - жэсць. Вось я такую працу не люблю, гэта наогул не маё. Але я сама напрошвалася да хлопцаў: хацела паспрабаваць, зразумець спецыфіку, да якой касты я належу і дзе мне ўдасканальвацца.

- Якія ў разведцы небяспекі, акрамя расцяжак?

- Столькі ўсялякіх выпадкаў дурных, калі ты ідзеш і не ведаеш, што там ёсць пазіцыя ворага. У мяне, дзякуй богу, не здаралася. Я жывая, а звычайна ў такіх сітуацыях людзі паміраюць. Пад снайпера трапіць - наогул лёгка. Гэта многія байцы перажылі і расказвалі, як ім «пстрыкалі» ля вуха ці ног, але не траплялі.

Гэта вельмі цяжка. Але я б не сказала, што гэта палохае. Праца - гэта праца. Калі я еду на эвакуацыю, магу пад'язджаць на машыне, дзе ў мяне могуць трапіць снарады. Але ў маёй працы трэба падумаць, ці вартае яно таго. Калі гэта чалавек у цяжкім стане, я пад'еду, Сама пайду, я яго выцягну, калі хтосьці баіцца гэта рабіць. Але калі лёгка паранены, ён выйдзе раніцай з групай сам. Навошта мне рызыкаваць сваім жыццём, жыццём майго экіпажа, правільна?

- Колькі разоў была сур'ёзная небяспека для вашага жыцця?

- Аскепкі - увесь час, я іх і ў броніку сваім знаходзіла, не ведаючы, што яны ў мяне траплялі. І пад танкам сядзела - калі вылазіла, глядзела на аскепкі ад танкавага снарада проста гіганцкага памеру. Калі б стаяла там на вуліцы, мне б галаву знесла. Пастаянна ёсць небяспека, што ў цябе ўлучыць міна нарэшце. Ці гэты «град» кончаны - гэта ж не прыцэльная зброя, яна не б'е, як «хаймарс», куды плануе.

Для мяне самае стромнае - гэта міны, я ўсяго гэтага так баюся, жах проста! І самы вялікі страх - што не пачую снарад, які будзе ляцець у мяне. І авіяцыя. А на пазіцыі баяцца ісці абсалютна ўсе. І, як я лічу, хлопцы, хто з вялікімі яйцамі, пра гэта кажуць. Але потым ідуць і ўсё робяць. А ў цэлым мне ўжо не страшна, бо ёсць пачуццё ілжывай бяспекі. Тыпу «я ў доміку - я схавалася» або «я ў машынцы, мне нічога не будзе». Вядома, будзе. Калі трапіць той жа РПГ савецкі - мне піпец, у мяне ж звычайны «пікап»! Гэтае пачуццё прыходзіць, калі ты ўжо працуеш вельмі доўга ці калі вельмі стаміўся, бо працуеш пастаянна. Ужо не ведаю, які мой выпадак. Я проста псіхалагічна ўжо траўмаваная.

Вайна - гэта жэсть. Вайна - гэта не тое, чым мусяць займацца людзі. Ты бачыш смерці. Я ведаю людзей, перад якімі проста разрывала байцоў, у якіх паміралі іх сябры, нават сваякі. Гэта ўсё наносіць псіхатраўмы - іх камусьці трэба будзе лячыць гадамі. Я не кажу, што я такая траўмаваная, але пару месяцаў рэабілітацыі псіхалагічнай будзе, гэта факт.

«З сабой у мяне поўны набор. Магу і на эвакуацыі сабе масачку наляпіць»

- Раскажыце, як хлопцы ў роце да вас ставяцца. Вы адзіная дзяўчына ў падраздзяленні.

- Як на мяне - гэта балдзёж, у мяне жыццё - курорт. Я прыдумала - яны ўжо робяць. Гэта не тое што я такая ўсімі любімая - я ўмею дэлегаваць. У нас выдатныя адносіны, мы ўсё абмяркоўваем, можам патусіць, мы аж друзі. Ёсць, вядома, жарты пра мужчынскае-жаночае, але ніякага сэксізму. І ад мяне ў адказ адразу прылятае (смяецца).

Я з некаторымі пацанамі вельмі-вельмі даўно, яшчэ з ПКК. Мы можам абмеркаваць рознае, нават адносіны. Мы на роўных. Няма ніякай няёмкасці.

- Ёсць шмат стэрэатыпаў, што вайна - гэта мужчынская справа. Жанчыны павінныя ваяваць нароўні?

- Я думаю, што павінныя. У мяне няма стэрэатыпнага мыслення пра мужчынскую і жаночую працу. Я ўвогуле лічу, што вайна - гэта не чалавечая справа, яе не мусіць быць у ХХІ стагоддзі на планеце Зямля. Але, на жаль, яна ёсць, і ваяваць павінныя ўсе, у каго хапае духу. Выбачайце, я бачыла дзяўчат, якія не баяліся і рабілі сваю працу, і бачыла мужыкоў, якія трэсліся выходзіць на пазіцыі. Я ведаю вельмі шмат дзяўчат, якія сябе вельмі крута паказалі, як украінкі, так і беларускі. І не лічу, што нейкі клоп да іх можа падысці і сказаць: «Гэта не твая справа - ідзі нараджай дзяцей».

- Фізічна адчуваеце нейкую розніцу?

- Разумееце, я не была мужчынам - не магу сказаць (смяецца). Але, вядома, мужчыну лягчэй - гэта даказаны факт, яны ад прыроды мацнейшыя. Але ёсць розныя дзяўчаты. Нескладана навучыцца тактыцы, медыцыне, мінна-сапёрнай справе - гэта пытанні часу і навучальнасці. Тут галоўнае - фізуха. Калі разумееш, што фізічна не вывезеш сем кіламетраў бегчы да пазіцыі - ты падыходзіш і кажаш пра гэта, каб не падстаўляць сваіх. Гэта нармальна і з боку мужчыны.

Я стараюся, каб на тыдні было тры трэніроўкі. Але ёсць яшчэ несанкцыянаваныя трэніроўкі - напрыклад, пабегаць дзень туды-сюды з рознымі задачамі ці што-небудзь выкапаць. Гэта мая любімая рубрыка (смяецца)! Цяпер мы, напрыклад, капаем басейн.

- Сур'ёзна? Навошта ён вам? Я думала, вы пра акопы.

- Іх мы таксама капаем. Парамедык - такі ж баец, проста ён разумнейшы і ведае, як цябе ажывіць. А басейн - мы таксама хочам прыгожа жыць, купацца! Трэба адпачываць. Калі мы не можам выехаць, чаму б нам не добраўпарадкавацца? Ёсць вольны час паміж задачамі - узялі і выкапалі.

- Як жаночы побыт выглядае на вайне? Вы робіце манікюр, вейкі?

- З сабой у мяне поўны набор. Я замовіла сабе ўсё: ад гідрафільнага алею да масачак. Раблю сабе «спа-дэй», раніцу-вечар стараюся не прапускаць - па меры магчымасці, вядома. Хто хоча, той знойдзе магчымасць. Я заўсёды знаходжу, бо надакучыла, прашу прабачэння, хадзіць бруднымі-смярдзючымі. Стараюся даглядаць сябе. Я магу і на эвакуацыі сабе масачку, пакуль едзем, наляпіць і пасядзець з ёй.

Я ведаю дзяўчат, якія фарбуюцца пастаянна. Прычым яны яб***цца з 2014−2016-га. Вейкі я з задавальненнем раблю, калі ў мяне ёсць час ад'ехаць у горад на пару гадзін. Ад манікюра няма карысці дакладна. Кроў пад пазногцямі, якую немагчыма выкалупаць з гель-лаку, мяне не вельмі ўзбуджае.

- Даша, скажыце шчыра, падкаты ёсць?

- У нашым калектыве няма, а з боку ўкраінцаў - вядома.

- У вас цяпер ёсць стасункі?

- Я ўжо вольная. Вырашыла, што мне гэта не трэба (смяецца). Разумееце, яшчэ адзін мінус жінкі на вайне - ты разумееш, што ўсё можаш сама. А 90% мужчын у соцыуме маральна слабейшыя і проста цябе не вывезуць. Так і адбываецца, калі я з кімсьці нешта пачынаю. Бо, вядома, у мяне ёсць патрабаванні і ўмовы да адносін, і я не збіраюся пакуль нічога мяняць. І многія гэта проста не вывозяць.

- Якім мусіць быць мужчына, каб адпавядаць жанчыне, якая была штурмавіком і эвакуявала параненых?

- Я доўга думала над гэтым пытаннем і прыйшла да таго, што ён проста мусіць быць мужыком. Паабяцаў - зрабі. Я лічу, што калі мужчына пачынае адносіны, ён бярэ за жанчыну адказнасць. У яе нешта не атрымліваецца і трэба ёй трошкі дапамагчы - вазьмі дапамажы. Майбахі-х**йбахі мне не патрэбныя. Зрабі так, каб жанчына ўбачыла, што яна можа на цябе спадзявацца. Ва ўсіх планах. Калі я зацяжару, мне важна на яго абаперціся фінансава. Гэта кожнай жанчыне важна. Я ж умна жінка, не буду заводзіць дзяцей, пакуль не знайду нармальнага му-жы-ка.

- Ён мусіць быць вайскоўцам і прайсці ўсё тое, што прайшлі вы?

- Я не кажу, што ён мусіць быць вайскоўцам… Хаця я блытаюся ў паказаннях (смяецца). Схадзіла на пару спатканняў з цывільнымі - мне няма пра што з імі размаўляць. У іх усё так проста ў жыцці, так добра. Ну, вядома, добра - бо на Кіеўшчыне ўжо вайны няма. Мне няма пра што гаварыць не тое што з мужчынамі - з людзьмі, асабліва ўкраінцамі, якія працягваюць жыць звычайнае жыццё і не данаціць на УСУ, не рабіць нічога для сваёй радзімы.

- То-бок у беларусаў, якія не ваююць, ёсць шанец?

- Безумоўна. Калі яны вывезуць гэтую катачку (смяецца). Было б прыемна, калі б гэта быў беларус: шмат агульнага. Але беларусы менавіта актыўнай палітычна-грамадзянскай пазіцыі. Бо ў мяне былі хлопцы, ведаеце, такія: «Пайшлі на мітынг» - «Ай, я не люблю, калі шмат людзей». Што? Як у бар пайсці, дык табе нармальна.

- Бацькі вас не просяць «адумацца», вярнуцца і «будаваць сям'ю?»

- Мама ў мяне суперцывільная, усяго гэтага не разумее і кажа, вядома. Тата падтрымлівае, разумее, чаму я так зрабіла. Але рана ці позна я вярнуся. Усе разумеюць, што вайна ва Украіне можа зацягнуцца, а сваё жыццё ўсё ж будаваць трэба. І як толькі я зразумею, што ўжо зжыла сябе, зрабіла ўсё для Украіны (а я ўжо зрабіла нашмат больш, чым большасць украінцаў), - буду працягваць мірнае жыццё. Як мінімум, калі мне дазволяць застацца тут на час польскіх курсаў, праз год я дакладна з'еду, бо будзе вучоба. Павышаць кваліфікацыю трэба, каб як мінімум было каму працаваць у Беларусі, каб стаць спецыялістам і потым прапанаваць сваёй краіне. Адток медыкаў цяпер гіганцкі, працаваць няма каму.

Чытайце таксама